Lý Tự Tiên

Lý Tự Tiên (李嗣先, ?-687) là người ở Giao Châu, bị Nhà Đường đô hộ từ năm 618 đến năm 905. Năm 679, nhà Ðường lập ra An Nam Ðô Hộ phủ, Sử phương Bắc bắt đầu gọi Việt Nam là An Nam kể từ đó.

Tháng 7 năm 687 thời Bắc thuộc lần III, Lý Tự Tiên ở Giao Châu nổi dậy chống Đường, do quan đô hộ là Lưu Diện Hựu bắt nộp thuế cả mà không theo lệ cũ là chỉ nộp một nửa. Nhưng, cơ mưu bị bại lộ, Lý Tự Tiên bị Lưu Diên Hựu giết chết.

Sau đó tiếp nối sự nghiệp của Lý Tự Tiên, một vị hào trưởng cũng là một thuộc tướng của Lý Tự Tiên là Đinh Kiến lãnh đạo nhân dân vùng dậy tiếp tục chống Lưu Diên Hựu và sau đã giết được Diên Hựu.

Hiện vẫn chưa rõ quên quán cũng như năm sinh của Lý Tự  Tiên.

Theo quy định chung của nhà Đường, dân “Di Lão” chỉ phải nộp một nửa số tô thuế, nhưng viên đô hộ Lưu Diên Hựu đã bắt nhân dân An Nam nộp cả số tô thuế.

Theo quy định chung của nhà Đường, dân “Di Lão” chỉ phải nộp một nửa số tô thuế, nhưng viên đô hộ Lưu Diên Hựu đã bắt nhân dân An Nam nộp cả số tô thuế. Nhân lòng câm phẫn của nhân dân, một người An Nam là Lý Tự Tiên đã phát động khởi nghĩa lớn vào năm 687. Nhưng kế hoạch khởi nghĩa bị bại lộ, Lý Tự Tiên bị Lưu Diên Hựu giết chết.

Lưu Diên Hựu đem quân đàn áp, giết hại Lý Tự Tiên. Nhưng các thủ lĩnh khác của nghĩa quân như Đinh Kiến, Tư Nhân tiếp tục chỉ huy cuộc khởi nghĩa. Nghĩa quân bao vây thành Tống Bình (Hà Nội). Lũ quan quân trong thành không chống cự nổi, chỉ đắp lũy cố thủ, chờ quân cứu viện. Nghĩa quân đã tấn công phá tan thành Tống Bình, giết chết Lưu Diên Hựu.

Nhà Đường điều đại quân do Tư mã Quế Châu là Tào Huyền Tĩnh và Đô đốc Quảng Châu là Phùng Nguyên Thường chỉ huy, ồ ạt theo hai đường thủy bộ sang. Các thủ lĩnh Đinh Kiến, Tư Nhân bị giết hại. Nghĩa quân tan rã. Lúc đó là thời kỳ Võ Tắc Thiên (Võ hậu) đang nắm quyền, nhà Đường còn mạnh. Lực lượng của ta còn đang xây dựng, chưa đủ sức giành thắnglợi. Nhưng đây là cuộc khởi nghĩa đầu tiên dưới thời nhà Đường.

(Nguồn :http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_T%E1%BB%B1_Ti%C3%AAn)